Bệnh tiểu đường không phụ thuộc insulin ( còn có tên gọi là tiểu đường type 2) là một loại bệnh tiểu đường thường gặp nhất hiện nay. Vậy bệnh này có nguy hiểm không? Cách phòng và điều trị bệnh như thế nào? Cùng tìm hiểu ngay nhé.
Bệnh tiểu đường không phụ thuộc insulin là gì?
Bệnh tiểu đường không phụ thuộc insulin là một bệnh rối loạn chuyển hóa carbonhydrat mãn tính xảy ra khi lượng glucose trong cơ thể tăng cao hơn ngưỡng bình thường.
Khi bị tiểu đường không phụ thuộc insulin, bản thân cơ thể bạn vẫn sản xuất đủ lượng insulin nhưng insulin lại không có tác dụng hoặc cơ thể có insulin dư thừa nhưng sử dụng insulin không đúng cách. Khác với tiểu đường type 1, cơ chế của bệnh tiểu đường type 1 là do tuyến tụy không thể tiết ra insulin dẫn đến cơ thể thiếu insulin sử dụng.
Đối với bệnh tiểu đường type 2 thì tuyến tụy vẫn hoạt động bình thường và sản xuất đủ insulin thậm chí dư thừa nhưng do có một nguyên nhân nào đó làm cho các tế bào không thể sử dụng glucose trong máu làm nguồn năng lượng. Điều này sẽ dẫn đến lượng đường trong máu tăng cao gây tổn thương đến cơ quan trong cơ thể.
Bệnh tiểu đường type 2 thường xuất hiện ở người trên 40 tuổi có cơ địa thừa cân hoặc béo phì. Tuy nhiên hiện nay do sự phát triển của xã hội, chế độ ăn uống mà ngày càng nhiều trẻ em và người trẻ tuổi mắc phải này do bệnh béo phì ngày càng gia tăng ở trẻ em.
Các xét nghiệm để chẩn đoán tiểu đường không phụ thuộc insulin:
- Đường huyết tại thời điểm bất kỳ: ≥ 200 mg/dl (11.1 mmol/l).
- Đường huyết lúc đói: ≥ 126 mg/dl ( 7mmol/l) ít nhất trên 8h.
- HbA1C ≥ 6.5 %: Chỉ số này là đánh giá lượng đường thực tế trong máu có được kiểm soát tốt trong suốt 3 tháng liên tục hay không.
- Nghiệm pháp dung nạp glucose: (OGTT) ≥ 200mg/dl cho biết lượng đường trong máu 2h sau uống 75g glucose.
Đối tượng có nguy cơ bị tiểu đường không phụ thuộc insulin
- Hay gặp ở tuổi ≥ 40 tuổi
- Có yếu tố di truyền gia đình như cha mẹ hoặc anh em từng mắc bệnh
- Những người thừa cân, béo phì.
- Những người ít hoạt động thể lực.
- Những người có chế độ ăn uống không lành mạnh: Chế độ ăn nhiều calo, mỡ bảo hòa, nhiều đường, ít chất xơ.
- Những người bị tăng huyết áp hoặc tăng mỡ máu.
- Mẹ bầu bị tiểu đường thai kỳ.
Bệnh tiểu đường không phụ thuộc insulin có nguy hiểm không?
Các biến chứng thường gặp nhưng nguy hiểm của bệnh đái tháo đường type2
- Bệnh tim: Bệnh tiểu đường type 2 có thể làm tăng đáng kể nguy cơ các vấn đề về tim mạch như bệnh động mạch vành với đau ngực (đau thắt ngực), bệnh nhồi máu cơ tim, đột quỵ, chứng thu hẹp các động mạch (xơ vữa động mạch) và huyết áp cao.
- Tổn thương dây thần kinh: Sự tích tụ quá nhiều đường huyết có thể gây tổn thương đến các thành mạch máu nhỏ có chức năng nuôi dưỡng các dây thần kinh đặc biệt ở chân. Nó gây nên các biểu hiện lâm sàng như tê, rát hoặc đau thường là ở đầu ngón chân hoặc ngón tay sau đó lan dần lên phía trên cơ thể. Lượng đường huyết kiểm soát kém có thể khiến bạn mất hoàn toàn cảm giác ở các chi.
- Bệnh đường tiêu hóa: Bệnh tiểu đường type 2 gây tổn thương ở các dây thần kinh biến chứng đường tiêu hóa khiến người bệnh thường bị buồn nôn, nôn, tiêu chảy hoặc táo bón. Ở nam giới có thể dẫn đến rối loạn chức năng cương dương.
- Bệnh thận: Glucose trong máu tăng cao có thể làm tổn thương mạch máu thận lâu dần dẫn đến suy thận hoặc bệnh thận giai đoạn cuối không hồi phục. Trong trường hợp này, bệnh nhân cần phải chạy thận nhân tạo hoặc ghép thận.
- Tổn thương mắt: Bệnh tiểu đường type 2 có thể gây ra các tổn thương cho các mạch máu của võng mạc gây nguy cơ dẫn đến mù lòa. Bệnh cũng làm tăng nguy cơ ảnh hưởng đến thị lực như đục thủy tinh thể và tăng nhãn áp.
- Tổn thương bàn chân: Bệnh tiểu đường type 2 gây tổn thương dây thần kinh ở bàn chân hoặc lưu lượng máu tới chân kém gây nguy cơ các biến chứng bàn chân. Nếu không phát hiện và điều trị kịp thời sẽ dẫn đến nhiễm trùng bàn chân, rất khó lành và có thể phải cắt bỏ ngón chân, bàn chân hoặc cả chân.
- Bệnh ngoài da: Bệnh tiểu đường type 2 có thể khiến bạn dễ mắc các vấn đề về da, như nhiễm trùng do vi khuẩn và nấm.
- Biến chứng trong thai kỳ: Lượng đường trong máu của mẹ bầu quá cao có thể gây nguy hiểm cho cả mẹ và bé. Như nguy cơ sảy thai cao hơn, thai chết lưu, dị tật bẩm sinh do bệnh tiểu đường không được kiểm soát tốt. Đối với người mẹ, bệnh còn làm tăng nguy cơ bị nhiễm toan ceton do tiểu đường, bệnh võng mạc, tăng huyết áp thai kỳ và tiền sản giật.
Cách phòng ngừa bệnh tiểu đường không phụ thuộc insulin
Để làm giảm biến chứng của bệnh tiểu đường không phụ thuộc insulin bạn cần phải có một kế hoạch chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh:
- Duy trì cân nặng lý tưởng, thực hiện giảm cân nếu bị thừa cân.
- Kiên trì tập thể dục 30 phút mỗi ngày với cường độ trung bình.
- Có chế độ ăn uống lành mạnh.
- Hạn chế sử dụng các chất kích thích như thuốc lá, bia rượu, đồ uống có cồn…
- Kiểm soát stress.
- Nên đi khám sức khỏe định kỳ 6 tháng một lần để kiểm soát đường huyết.
Nếu có bất kỳ triệu chứng bất thường nào liên quan đến bệnh tiểu đường không phụ thuộc insulin, bạn cần đến ngay các cơ sở y tế uy tín để được kiểm tra và điều trị kịp thời.