Cúm A Bội Nhiễm: 9 Thông Tin Cần Nắm Để Phòng Tránh Và Điều Trị

Khi đang bị cúm A, hệ thống đề kháng yếu dẫn đến việc cơ thể dễ bị thêm một tác nhân gây bệnh khác tấn công, thường là vi khuẩn. Điều này dẫn đến tình trạng bội nhiễm cúm A. Tình trạng này khiến bệnh nặng hơn, khó điều trị hơn và có nguy cơ dẫn đến biến chứng nghiêm trọng.

Cúm A bội nhiễm là gì?

Bội nhiễm cúm A là thuật ngữ dùng để chỉ tình trạng nhiễm thêm tác nhân gây bệnh (thường là vi khuẩn) trong lúc cơ thể đang bị nhiễm virus cúm A. Khi hệ miễn dịch đang bận rộn đối phó với virus cúm, cơ thể trở nên yếu hơn và dễ bị các loại vi khuẩn như phế cầu, tụ cầu, liên cầu… xâm nhập. Điều này khiến triệu chứng bệnh trở nên phức tạp hơn và quá trình hồi phục cũng kéo dài hơn.

Thông thường, bệnh cúm A sẽ tự khỏi trong vòng 5 – 7 ngày với các triệu chứng như sốt, đau họng, ho, sổ mũi… Tuy nhiên, nếu có bội nhiễm, người bệnh có thể xuất hiện thêm các biểu hiện nặng hơn như ho có đờm vàng, đờm xanh, sốt cao kéo dài, khó thở, đau tức ngực… Lúc này, việc điều trị trở nên khó khăn hơn, cần can thiệp y tế sớm để tránh biến chứng.

Nguyên nhân gây ra bội nhiễm cúm A cần biết

Bội nhiễm cúm A thường do nhiều yếu tố kết hợp gây nên. Các nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng này bao gồm:

• Suy giảm sức đề kháng: Khi mắc cúm A, hệ miễn dịch bị suy yếu tạm thời. Đây là thời điểm lý tưởng để vi khuẩn hoặc nấm xâm nhập vào cơ thể.
• Không chăm sóc đúng cách: Người bệnh không nghỉ ngơi hợp lý, không giữ gìn vệ sinh, ăn uống thiếu chất, hoặc dùng thuốc không đúng chỉ dẫn. Điều này dễ làm bệnh nặng thêm.
• Dùng kháng sinh bừa bãi: Việc dùng kháng sinh điều trị cúm A không hợp lý làm tăng vi khuẩn kháng thuốc, khiến nhiễm trùng thứ phát khó điều trị. Chưa kể, tình trạng còn đặc biệt nguy hiểm khi bệnh nhân tự ý dùng kháng sinh mà không có chỉ định.
• Môi trường sống ô nhiễm: Không khí bụi bẩn, khói thuốc lá, điều kiện vệ sinh kém… có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp thứ phát. Đồng thời, không rửa tay thường xuyên, đeo khẩu trang khi tiếp xúc với người bệnh cũng làm tăng nguy cơ nhiễm vi khuẩn.
• Bệnh lý nền: Người mắc các bệnh mạn tính như tiểu đường, tim mạch, bệnh phổi tắc nghẽn… thường có hệ miễn dịch yếu hơn, dễ bị bội nhiễm hơn người khỏe mạnh.

Dấu hiệu nhận biết bội nhiễm cúm A

Việc nhận biết sớm các dấu hiệu cúm A bội nhiễm là vô cùng quan trọng để có thể điều trị kịp thời. Một số dấu hiệu cho thấy người bệnh cúm A có thể đã bị bội nhiễm bao gồm:

• Sốt cao liên tục: Khác với cúm thông thường thường giảm sốt sau vài ngày, bội nhiễm thường gây sốt cao kéo dài trên 3 ngày.
• Ho có đờm vàng hoặc xanh: Đây là dấu hiệu cho thấy có vi khuẩn gây viêm nhiễm đường hô hấp.
• Khó thở, thở khò khè: Vi khuẩn có thể tấn công phổi gây viêm phổi, khiến người bệnh khó thở, mệt mỏi nhiều hơn.
• Đau tức ngực: Có thể do viêm phổi hoặc tràn dịch màng phổi do bội nhiễm.
• Cơ thể mệt mỏi kéo dài: Bội nhiễm khiến người bệnh không thể phục hồi sức khỏe dù đã nghỉ ngơi nhiều ngày.
• Tiêu chảy hoặc buồn nôn: Một số trường hợp bội nhiễm đường tiêu hóa cũng có thể xuất hiện các triệu chứng như đau bụng, tiêu chảy.

Nếu thấy những biểu hiện trên xuất hiện sau vài ngày mắc cúm, người bệnh không nên tiếp tục điều trị tại nhà. Thay vào đó, bạn nên đến cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời.

Ai dễ bị bội nhiễm khi mắc cúm A?

Không phải ai mắc cúm A cũng bị bội nhiễm. Tuy nhiên, có một số nhóm người có nguy cơ cao hơn do hệ miễn dịch yếu hoặc có bệnh nền. Cụ thể:

• Trẻ em dưới 5 tuổi, đặc biệt dưới 2 tuổi: Hệ miễn dịch chưa phát triển hoàn thiện. Do đó, trẻ dễ bị virus cúm A cùng vi khuẩn tấn công cùng lúc.
• Người trên 65 tuổi: Sức đề kháng ở người cao tuổi sẽ suy giảm do tuổi tác. Khi bị cúm, hệ thống miễn dịch càng yếu hơn nên dễ bị vi khuẩn xâm nhập hơn.
• Người có bệnh nền: Tiểu đường, bệnh tim, phổi, ung thư, hoặc HIV làm tăng nguy cơ nhiễm trùng thứ phát. Đây cũng là nhóm người có sức đề kháng suy giảm, dễ bị vi khuẩn tấn công.
• Phụ nữ mang thai: Thay đổi miễn dịch trong thai kỳ khiến họ dễ bị biến chứng.
• Người hút thuốc lá hoặc sống trong môi trường ô nhiễm: Hệ hô hấp bị tổn thương, dễ nhiễm vi khuẩn.

Đối với những người thuộc nhóm nguy cơ cao này, khi mắc cúm A, cần được theo dõi sát và điều trị sớm nếu có dấu hiệu bội nhiễm. Nếu không, bệnh dễ dàng chuyển nặng hơn, bị biến chứng và khó điều trị hơn.

Những biến chứng nguy hiểm nếu không điều trị bội nhiễm kịp thời

Cúm A bội nhiễm nếu không được điều trị đúng cách có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, thậm chí đe dọa tính mạng. Một số biến chứng thường gặp gồm:

• Viêm phổi nặng: Là biến chứng phổ biến và nguy hiểm nhất. Vi khuẩn tấn công phổi khiến người bệnh khó thở, tụt oxy máu, có thể dẫn đến suy hô hấp.
• Nhiễm trùng huyết: Khi vi khuẩn lan vào máu, gây phản ứng viêm toàn thân, làm tụt huyết áp, suy đa cơ quan.
• Viêm màng não: Trường hợp hiếm gặp nhưng nguy hiểm, do vi khuẩn xâm nhập hệ thần kinh trung ương.
• Suy hô hấp cấp: Do phổi bị tổn thương nghiêm trọng, người bệnh phải thở máy hoặc cần hồi sức tích cực.
• Tử vong: Với những người có sức đề kháng yếu hoặc không được điều trị đúng cách, nguy cơ tử vong do bội nhiễm là hoàn toàn có thể xảy ra.

Chính vì vậy, việc nhận biết và xử lý sớm bội nhiễm là vô cùng quan trọng để tránh hậu quả đáng tiếc. Đặc biệt, trong 5 nhóm đối tượng ở trên, chúng ta cần phải giám sát kỹ lưỡng và điều trị kịp thời.

Bội nhiễm cúm A ở trẻ em: Những điều cha mẹ cần lưu ý

Trẻ em là nhóm đối tượng dễ bị bội nhiễm khi mắc cúm A do hệ miễn dịch còn non nớt và chưa kịp hoàn thiện. Đặc biệt, trẻ nhỏ dưới 2 tuổi có nguy cơ cao hơn hẳn. Quá trình bội nhiễm ở trẻ thường tiến triển nhanh và nguy hiểm nếu không được phát hiện sớm. Một số biểu hiện cần cảnh giác của bội nhiễm cúm A ở trẻ là:

• Trẻ sốt cao không hạ sau 3 ngày
• Ho nặng tiếng, có đờm đặc
• Thở nhanh, thở gấp hoặc rút lõm ngực
• Bỏ bú, mệt mỏi, li bì, ít vận động
• Nôn nhiều, tiêu chảy, quấy khóc liên tục

Khi thấy những dấu hiệu trên, cha mẹ cần đưa trẻ đi khám ngay. Phụ huynh tuyệt đối không tự ý dùng thuốc kháng sinh hay thuốc hạ sốt kéo dài cho con mà không có chỉ định của bác sĩ. Đồng thời, việc giữ ấm cơ thể cho trẻ, cho trẻ uống đủ nước, ăn uống dinh dưỡng và nghỉ ngơi đầy đủ cũng góp phần quan trọng trong việc phòng tránh bội nhiễm.

Điều trị cúm A bội nhiễm như thế nào?

Khi bị bội nhiễm cúm A, người bệnh cần được phối hợp điều trị virus cúm A và vi khuẩn gây bệnh. Tùy tình trạng cụ thể của người bệnh, bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp dưới đây:

• Thuốc kháng virus: Nếu người bệnh đang trong 48 giờ đầu để giảm mức độ nghiêm trọng của cúm A. Các loại thuốc này giúp rút ngắn thời gian bệnh và ngăn virus lây lan.
• Kháng sinh: Được sử dụng nếu có xác định bội nhiễm do vi khuẩn. Việc dùng loại kháng sinh nào sẽ do bác sĩ quyết định dựa vào biểu hiện lâm sàng và các xét nghiệm.
• Thuốc hạ sốt, giảm đau: Như paracetamol, ibuprofen để làm giảm triệu chứng.
• Bổ sung nước và điện giải: Đặc biệt quan trọng trong trường hợp sốt cao, tiêu chảy hoặc mất nước.
• Điều trị hỗ trợ: Nghỉ ngơi, ăn uống đầy đủ, giữ ấm cơ thể, vệ sinh cá nhân sạch sẽ.

Trong trường hợp nặng, người bệnh có thể phải nhập viện để theo dõi sát, truyền dịch, thở oxy hoặc hỗ trợ hô hấp. Do đó, hãy luôn tuân theo chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ mà không nên tự ý điều trị.

Phòng ngừa bội nhiễm cúm A hiệu quả

Để tránh nguy cơ bị bội nhiễm cúm A, bạn có thể áp dụng một số biện pháp sau, có nhiều biện pháp khác nhau. Dưới đây sẽ là những biện pháp hữu hiệu nhất để chúng ta có thể nhanh chóng áp dụng. Đó là:

• Tiêm vắc xin cúm hàng năm để giảm nguy cơ mắc bệnh và biến chứng.
• Giữ vệ sinh cá nhân, rửa tay thường xuyên với xà phòng.
• Đeo khẩu trang khi đến nơi đông người hoặc khi có triệu chứng hô hấp.
• Ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, đặc biệt là rau xanh và trái cây để tăng sức đề kháng.
• Nghỉ ngơi đầy đủ khi mắc cúm, tránh làm việc quá sức.
• Không tự ý dùng kháng sinh nếu chưa có chỉ định từ bác sĩ.

Khi nào cần đi khám bác sĩ?

Cúm A bội nhiễm có thể diễn tiến nhanh, đặc biệt ở những người có nguy cơ cao. Nếu nhận thấy các triệu chứng sau, người bệnh cần đi khám ngay:

• Sốt cao trên 39°C kéo dài, không đáp ứng thuốc hạ sốt.
• Ho ra đờm xanh, vàng, hoặc lẫn máu.
• Khó thở, đau ngực, hoặc lú lẫn.

Những dấu hiệu này cho thấy khả năng bội nhiễm hoặc biến chứng như viêm phổi. Việc đi khám sớm giúp bác sĩ chẩn đoán và điều trị bệnh kịp thời, tránh nguy hiểm. Đặc biệt, trẻ em, người già hoặc các đối tượng có bệnh nền cần được đưa đến bệnh viện ngay khi triệu chứng trở nặng.

Nhìn chung, cúm A bội nhiễm là tình trạng không hiếm gặp và có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Việc hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu, đối tượng nguy cơ và cách xử lý kịp thời sẽ giúp bảo vệ sức khỏe cho bản thân và những người thân yêu. Đặc biệt, trong mùa dịch cúm, mỗi người cần chủ động phòng bệnh, giữ gìn vệ sinh và tăng cường sức đề kháng để tránh rơi vào tình huống không mong muốn.